امروزه در میان لوازم جانبی برقی وسیله ای به نام بست کمربندی وجود دارد که از آن برای نگه داری و خوشه کردن کابل ها و سیم های الکتریکی استفاده می شود. بست کمربندی دارای کاربردهای فراوانی مانند خوشه کردن کابل، بستن قیمت بر روی محصولات دسته ای و قرار دادن آن در قفسه، هدایت لوله خروجی ماشین لباسشویی در منزل و خیلی موارد دیگر است و به همین دلیل استفاده از آن محدودیتی نداشته و برای تمامی اصناف کاربرد دارد.
بست کمربندی نوعی بست جهت نگه داشتن چند جسم یا کابل در کنار یکدیگر می‌باشد که به دلیل هزینۀ پایین و سهولت استفاده از آنها، در موارد گسترده‌ای به کار گرفته می‌شود. از کمربندهای کابل با جنس فولاد ضدزنگ در فضاهای باز یا محیط‌های خطرناک استفاده می‌شوند.
بست کمربندی یکی از ساده‌ترین وسایلی است که از آن برای بستن، سفت‌کردن و اتصال اجسام مختلف استفاده می‌شود. استفاده از این کالا بسیار آسان است و نیاز به ابزار خاصی ندارد. این محصول اغلب از پلاستیک فشرده ساخته می‌شود و استحکام قابل‌قبولی دارد. باید در نظر بگیرید که با بستن این کالا، قابلیت باز کردن و استفادۀ مجدد از آن وجود ندارد. هرکدام از بست‌های می‌تواند تا ۸ کیلوگرم وزن و ۸۵ درجۀ سانتی‌گراد گرما را تحمل کند. از این محصول برای بستن یا چفت کردن سیم، کابل، قطعات پلاستیکی مانند قالپاق خودرو، شلنگ و مواردی از این‌دست استفاده می‌شود. باید بدانید در زمان بستن کابل یا سیم برق با این بست‌ها میزان سفت کردن آنها را باید در نظر گرفت تا به آنها آسیبی وارد نشود؛ در غیر این صورت زخمی شدن سیم یا کابل ممکن است موجب خسارت‌های جبران ناپذیری گردد. در خصوص بستن شلنگی که از آن سیالاتی مانند آب، نفت، گازوییل و مواد شیمیایی عبور می‌کند هم باید این نکته را مدنظر قرار دهید.
بست کمربندی برای اولین بار توسط شرکت الکتریکی توماس و بتس، در سال ۱۹۵۸ تحت نام تجاری Ty-Rap اختراع شد. در ابتدا آنها برای مهار سیم هواپیما طراحی شده بودند. در طرح اصلی از یک دندانه فلزی استفاده می‌شد، و هنوز هم قابل تولید هستند. طراحی‌های تولید کنندگان بعداً به طرح‌های پلاستیکی تغییر کرد.
اکثر بست های کمری از نواری پلاستیکی دندانه‌دار که در انتهای آن ضامن جمع‌کننده‌ای قرار دارد، تشکیل شده‌اند. هنگامی که نوک کمربند کابل از درون ضامن عبور می‌کند، ضامن مانع برگشت نوار می‌شود و حلقه فقط می‌تواند کوچکتر گردد. در این حالت چند کابل می‌توانند به یکدیگر اتصال یابند. به منظور افزایش مقاومت کمربند کابل در برابر نور ماوراء بنفش در فضاهای باز، پلاستیک به کار رفته حاوی حداقل ۲٪ کربن سیاه جهت محافظت از زنجیر پلیمری و افزایش طول عمر کمربند کابل می‌باشد.
بست های کمربندی بر اساس جنس آن ها، به دو مدل بست کمربندی پلاستیکی یا نایلونی و بست کمربندی استینلس استیل تقسیم می شوند.
۱- بست کمربندی پلاستیکی:
بست کمربندی پلاستیکی از جنس نایلون ۶/۶ (پلی آمید ۶۶)، دارای شیار هایی روی قسمت داخلی بدنه بست می باشد که مکانیزم قفل شدن بست به واسطۀ گیر کردن قفل دندانه دار بست کمربندی به این شیارها می باشد. ارتفاع، فاصله، و زاویۀ این شیارها به نحوی طراحی شده است که امکان بستن بست کمربندی تنها در یک جهت و به سهولت و با کمترین نیرو ممکن می باشد، و امکان باز کردن یا شل کردن بست پس از بستن آن میسر نیست. جهت مقاوت بیشتر، این بست ها دارای طراحی یک تکه قفل و بدنه می باشد. بدنه این بست ها صاف و صیقلی است تا هنگام استفاده از آن خراش به دست نصب کننده وارد نشود.
با توجه به ارزان بودن و سهولت استفاده از بست کمربندی پلاستیکی، استفاده از این محصول راه حل بسیار اقتصادی جهت بستن دو یا چند شیء به یکدیگر می باشد، لذا در طیف بسیار وسیعی از صنایع و هم چنین مصارف خانگی از این نوع بست کمربندی استفاده می شود. این نوع بست ها از نایلون ۶/۶ اشتعال - مقاوم و اشتعال - خاموش شونده با استاندارد V-2 UL 94 ساخته شده است، بدین معنی که در مقابل اشتعال مقاوم هستند، و در صورت اشتعال نیز خود به خود خاموش می شوند.
این بست های کمربندی عموماً دارای رنگ طبیعی پلی آمید ۶۶ (بی رنگ و کمی متمایل به رنگ سفید) می باشند، اگرچه رنگ های دیگر نیز بنا به تقاضا قابل عرضه است. از آن جایی که این بست ها را می توان برای هر مصرف عمومی به کار برد، این نوع بست های کمربندی معمولاً به عنوان بست های کمربندی مصرف عمومی شناخته می شوند. با این وجود، شرط استفاده بهینه از این نوع بست کمربندی، عدم استفاده از آن در زیر نور مستقیم خورشید (اشعه ماوراء بنفش (UV)) برای مدت طولانی است، زیرا نایلون ۶/۶ در مقابل اشعۀ ماوراء بنفش آسیب پذیر است. بنابر این، از این نوع بست عموماً در مصارف داخلی (محیط بسته) و به دور از نور خورشید استفاده می شود.
بست های کمربندی پلاستیکی به دلیل حسایست بالای جنس پلی آمید، به شرایط محیطی حساس و تأثیر پذیر هستند، بنابر این باید در محیط خشک و خنک انبار شوند. روش نگه داری از آن ها نیز به این گونه است که در کیسه های خلاء شده بسته بندی شده و تا قبل از زمان استفاده در آن کیسه ها نگه داری می شوند. لازم به ذکر است که بهترین زمان استفاده از بست پلاستیکی، ۳۰ روز پس از باز نمودن کیسه خلا می باشد. بست کمربندی پلاستیکی، بر اساس نوع کاربرد و کارآیی دارای دو مدل می باشد که در قسمت ذیل به توضیح آن پرداخته شده است.
بست کمربندی استینلس استیل دارای طیف وسیعی از کاربردها، از جمله در محیط بسته، محیط باز، زیر زمین (دفن مستقیم)، و زیر آب می باشد. این ابزار برای اکثر مصارف عمومی مناسب است و در مقابل شرایط متفاوت آب و هوایی و اسید ها مقاومت بسیار بالایی دارد. بست های استینلس استیل مخصوصاً در شرایطی که خوردگی، ارتعاش، تغییرات جوی در بازۀ وسیع، تابش بسیار شدید خورشید، یا سرمای بسیار زیاد وجود دارد، مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع بست های کمربندی دارای ساختار دو تکه، شامل بدنه و قفل می باشند.
بدنۀ صاف و لبه های صیقلی بست کمربندی استینلس استیل علاوه بر مزیت خراش ندادن روکش کابل، عدم صدمه به دست برهنه نصب کننده را تضمین می کند. این نوع بست ها به عنوان بهترین نوع بست جهت خوشه بندی کابل های شبکه محسوب می شوند. قفل این نوع بست ها، از نوع توپی می باشد، بدین معنی که ساچمه ای از جنس استینلس استیل داخل محفظه قفل قرار دارد که در هر نقطه از بدنه بست می نشیند و بست را در یک مسیر قفل می کند (امکان شل کردن قفل پس از بستن آن میسر نیست) . همچنین، طراحی قفل توپی باعث سهولت و روانی نصب بست کمربندی استینلس استیل می شود. با توجه به عمر بسیار بالای این نوع بست ها، استفاده از آن جهت خوشه بندی دراز مدت کابل ها، لوله ها، و شیلنگ ها توصیه می گردد. همچنین، مقاومت کششی بالای بست های استینلس استیل، قدرت و امنیت را جهت خوشه بندی اجسام سنگین تضمین می کند.
بست کمربندی استیل، مقاومت کششی بسیار بالایی دارد، به همین دلیل برای اتصال دو وسیلۀ سنگین می توان از این نوع بست استفاده نمود. از نکات مهم دیگر این بست، مقاومت بالا در برابر رطوبت و نوسانات دمایی می باشد و می توان به راحتی در فضاهای باز از آن استفاده نمود. برای مثال می توان از این بسط کمربندی، برای اتصال تابلوهای رانندگی به میله نگه دارندۀ آن، خوشه بندی لوله ها و شیلنگ ها به یکدیگر و موارد مشابه دیگر استفاده نمود.
بست ها استینلس استیل در برابر شعله کاملا مقاوم بوده، و در دو گرید متفاوت استینلس استیل SAE 304 و SAE 316 استیل مورد عرضه می باشد. SAE 304 متشکل از ۱۸% کرومیوم و ۸% نیکل می باشد و در مصارف عمومی مورد استفاده قرار می گیرد. SAE 316 متشکل از ۱۶% کرومیوم، ۱۰% نیکل و ۲% مولیبدنوم می باشد و در شرایط محیطی شدیدا خورنده، مانند کشتی در دریا که بست کمربندی مورد خوشه بندی کابل ها و لوله ها در مجاورت مواد شیمیایی، نمک ها، اسید ها و همچنین تغییرات وسیع دمایی است، مورد استفاده قرار می گیرد. مولیبدنوم اضافه شده به استینلس استیل گرید SAE 316 از خوردگی آن در مقابل کلوریدها (مانند آب دریا و نمک های یخ زدا) جلوگیری می کند.
بست های کمربندی استینلس استیل آب را به خود جذب نمی کنند، غیر قابل اشتعال بوده و مقاومت بسیار بالایی در مقابل اشعه ماوراء بنفش و مواد شیمیایی دارند.
احسان ..