سیم کشی کولر آبی یکی از مواردی است که انتظار می رود مهندسین برق به خوبی به آن مسلط  باشند و در نصب کلید کولر دقت نمایند. در این بخش چگونگی سیم کشی کولر آبی مرحله به مرحله بیان می شود.

آموزش نصب:

برای کولرهای آبی از جعبه فیوز تا کلید کولر، از ۳ رشته سیم شماره ۲٫۵ استفاده کنید. از این سه رشته سیم یکی برای فاز است، یکی برای نول و یکی برای ارت می باشد.  از کلید کولر تا خود کولر یک کابل ۱٫۵* ۵ مفتولی نصب کنید. از این ۵ رشته سیم یکی برای نول، یکی برای تند، یکی برای کند، یکی برای پمپ و یکی برای ارت است. پس در کل در داخل کلید کولر ۲ لوله برق وجود دارد، که از داخل یکی از این لوله ها ۵ رشته سیم آمده (و اگر ساختمان ارت نداشته باشد کلاً ۴ رشته سیم آمده است) و از داخل یکی از لوله ها هم ۳ رشته سیم (و اگر ساختمان ارت نداشته باشد ۲ رشته سیم دارد). با این توضیح مدار سیم کشی و اتصال کولر آبی را ترسیم می‌کنیم.

تنها نکته ای که در تصویر بالا وجود دارد سیم زرد رنگی است که به بدنۀ کولر وصل شده است. طبق استاندارد های برق ساختمان رنگ این سیم که برای ارت استفاده می شود باید ترکیبی از رنگ زرد و سبز باشد - یعنی کاملاً زرد با یک خط سبز رنگ در وسط آن -. اگر در داخل جعبه تقسیم کولر، ترمینالی برای ارت تعبیه نشده است، شما بایستی مستقیم این سیم را به بدنۀ کولر وصل کنید. این سیم جهت جلوگیری از برق گرفتگی اشخاص به کار می رود و نقشی در عملکرد خودِ کولر ندارد.

در کل اگر سیستم برق کشی منزل شما ارت ندارد. سیم های زرد رنگ را در مدار بالا در نظر نگیرید.

اجزای کلید کولر:

 کلید کولر آبی در واقع از سه کلید تشکیل شده است:

۱- کلید تک پلپمپ آب: 

که معمولاً آبی رنگ بوده جهت راه اندازی پمپ آب و آب رسانی به پوشال هاست.

۲- کلید تک پل موتور: 

معمولاً قرمز رنگ بوده و برای روشن کردن موتور کولر است.

۳- کلید تبدیل دور تند و کند: 
رنگ های مختلفی ممکن است برای این کلید در نظر گرفته دشه باشد اما کارایی آن تنظیم دور تند و کند موتور است.

 انواع کلید کولر:

کلیدهای کولر آبی انواع مختلفی دارند که به بررسی آن ها می پردازیم:

۱- کلید سوکتی (قدیمی):

در تصویر پایین یک کلید کولر سوکتی را مشاهده می کنید. 

کلید سوکتی از کلیدهای قدیمی است که هنوز هم در بازار موجود است. برای وصل کردن آن، شما اول باید « فاز و نول » کابل برق ورودی به کلید را مشخص کنید. برای تشخیص فاز از نول فقط کافی است با فازمتر این کار را انجام دهید. فازمتر را به سر هر کدام از سیم ها که اتصال دهید،چراغ که روشن شد آن سیم، فاز است.

همان طور که مشاهده می کنید به غیر از سوکت شماره ۳ که حذف شده است، در پشت این کلیدها ۸ سوکت وجود دارد. البته تمام این سوکت ها مورد استفاده قرار نمی گیرند و تنها سوکت های شماره ۱، ۲، ۷ و ۹ به سیم های برق وصل می شوند. که بایستی سیم های برق را از طریق سرسیم هایی که در تصویر زیر می بینید به این سوکت ها متصل کنید.


نقشه اتصال سیم ها این کلیدها به صورت زیر است.

سیم نول از پشت کلید به سمت جعبه تقسیم داخل کولر می رود و وارد هیچ کدام از سوکت های کلید کولر نمی شود.
فاز ورودی به سوکت شماره ۱
تند به سوکت شماره ۷
کند به سوکت شماره ۹
و پمپ به سوکت شماره ۲
وصل خواهد شد.

۲- کلید کولر توکار ۳ پل:

در تصویر زیر یک نمونه از این کلیدها را مشاهده می کنید.

در قسمت پشت این کلیدها فقط چهار عدد پیچ وجود دارد. به نام های تند، کند، پمپ، فاز. پس دقیقاً روی هر پیچ نوشته شده است که وظیفۀ آن چیست. یا شاید از حروف انگلیسی استفاده شده باشد به صورت: P برای پمپ، L برای فاز، F برای تند و S برای کند. مزیت این دسته از کلیدها این است که نیاز به سرسیم ندارند و همانند کلید های برق معمولی با پیچ متصل می شوند. در تصویر زیر قسمت پشت این نوع کلید کولر را مشاهده می کنید.

۳- کلید کولر ۴ پل:

نوع دیگری از کلید کولر که به تازگی وارد بازار شده است، کلید کولر ۴ پل است. عملکرد این کلید هم شبیه سایر کلیدهاست، با این تفاوت که در زمان خاموش بودن، اتصال سیم نول را هم از کولر قطع می کند تا هرگونه احتمال برق گرفتگی از بین برود. زیرا گاهی احتمال دارد که در محل کنتور یا در داخل جعبه فیوز، جای سیم فاز با نول جابه جا شود و اگر کلید کولر از نوع ۳ پل باشد، در زمان خاموش بودن کولر، شخص با تصور این که برق کولر کاملاً قطع شده است، کولر را دستکاری کند و دچار برق گرفتگی شود.

و نمای پشت آن به صورت زیر است.

همان طور که می بینید در پشت این کلید ۶ پیچ جهت اتصال سیم های برق وجود دارد.

که سیم تند به ترمینال SP

سیم کند به ترمینال SL

سیم پمپ به ترمینال P

سیم فاز ورودی به ترمینال L

سیم نول ورودی به ترمینال N پایین

سیم نول خروجی به ترمینال N بالا وصل می شود.

 ۴- کلید کولر تمام قطب:

کلیدهای کولر جدیدتر، که به کلید کولر تمام قطب معروفند، به این صورت عمل می کنند که هم اتصال فاز و هم اتصال نول را با کولر قطع و وصل می کنند. هدف از این کار بالا بردن ایمنی و جلوگیری از برق گرفتگی های احتمالی در کولر آبی است.

نقشه این نوع کلید ها به صورت زیر است.

در کلید تمام قطب فقط ترتیب فیش خور کلید ها فرق می کند و از ترمینال به بعد، شبیه به کلید قدیمی است. در کلید تمام قطب، متاسفانه شماره ای برای مشخص شدن فیش خورها گذاشته نشده است.

 ۵- کلید کولر هوشمند:

همۀ ما با انواع متداول کلیدهای کولر آشنا هستیم و احتمالاً یکی از آن ها را در منزل یا محل کارمان داریم. از آن جایی که بعد از مدتی کار با این کلیدها، کم کم مشکلات و ایرادات کار نمایان می شود. این اتفاق برای کلید کولر آبی هم افتاد و اکنون جدیدترین مدل این کلیدها با نام کلید هوشمند کولر آبی وارد بازار شده است تا معایب کلیدهای قدیمی را برطرف کند.

یکی از بزرگترین مشکلات کلید کولر های قدیمی، نبود ترموستات در سیستم کنترلی آن هاست که بتوان زمان روشن بودن کولر را با توجه به دمای محیط تنظیم کرد. که این باعث می شود به علت روشن ماندن کولر در تمامی ساعت های شب، سبب سرما خوردگی و بیماری افراد استفاده کننده از کولر شود. خوشبختانه این مشکل با استفاده از کلید هوشمند کولر آبی قابل حل است. در زیر تصویر یک مدل از این کلیدها را مشاهده می کنید.

ابتدا به قسمت پشت این مدل کلید ها نگاهی بیندازید.

همان طور که می بینید در پشت این کلیدها فقط پنج عدد ترمینال برای ورود سیم های کولر وجود دارد. حالا می خواهیم روش نصب و جایگزین کردن این کلید ها را آموزش دهیم.

اگر قبلاً در منزل خود از کلیدهای کولر قدیمی (با هر مدلی) استفاده می کردید. اکنون می توانید طبق نقشۀ زیر کلیدهای هوشمند را جایگزین کلیدهای قبلی کنید.

اگر پشت کلید قبلی را باز کنید مشاهده می کنید که علاوه بر کابل کولر که یک کابل ۴ رشته است، دو رشته سیم دیگر هم در پشت کلید کولر وجود دارد. که یکی از آن ها فاز و دیگری نول است. سیم فاز که به پیچ فاز وصل شده را آزاد کنید و به ترمینال فاز در کلید کولر هوشمند وصل کنید. اگر دقت کنید، مشاهده می کنید که رشته سیم دیگر با سیم آبی رنگ از کابل کولر با نوار چسب به هم وصل شده اند. آن ها سیم نول هستند و کافی است شما یک انشعاب از آن ها بگیرید و به ترمینال نول از کلید کولر هوشمند وصل کنید.

آن گاه سه سیم دیگر از کابل کولر که به ترتیب پمپ، تند و کند هستند را به ترتیب از کلید قدیمی باز کنید و به ترمینال های کلید کولر هوشمند وصل کنید. امکان دارد رنگ سیم های پمپ، تند، کند در کلید کولر شما با رنگ سیم ها در تصویر بالا تفاوت داشته باشد.

آن گاه با دو عدد پیچ که همراه کلید هوشمند به شما داده شده است، کلید را به دیوار پیچ کنید. اندازۀ کلید هوشمند ( ۹ در ۱۳ سانتی متر ) طوری است که به راحتی روی سوراخ کلید کولر قبلی را می پوشاند.