تاکو متر یا دور سنج و یا سرعت سنج یکی از دستگاه هایی است که جهت اندازه گیری سرعت دوران، تعداد دور و سرعت خطی  یک جسم دوار به کار می رود. دور سنج ها با توجه به کاربرد آن به انواع دورسنج تماسی و غیر تماسی تقسیم می شوند که در مکان هایی که با سرعت بالا مواجه هستیم و یا مواردی که نمی توان با شی تماس برقرار کرد از دورسنج های غیر تماسی استفاده می شود. از تاکو مترها برای اندازه گیری سرعت موتورهای دوار، فن های متحرک، اندازه گیری سرعت خطوط طولی نظیر نوار نقاله و ... استفاده کرد.

تاکومتر وسیله ایست که تعداد چرخش یک قطعه را در یک بازۀ زمانی مشخص اندازه گیری می کند. معمولاً این وسیله بر روی دستگاه هایی قرار می گیرد که بخواهند تعداد دور چرخش میل لنگ در موتور را اندازه بگیرند.

در تجهیزات تست و اندازه گیری، تعداد دور را می توان به شکل مکانیکی یا الکتریکی یا نوری اندازه گرفت که این اندازه گیری در تجهیزات دایره ای شکل و موتورهای الکتریکی کاربرد دارد. در انتهای دورسنج های یا تاکومتر  مکانیکی یک برآمدگی هست که دوکی شکل یا به شکل استوانه می باشد که برای تماس با قطعه ی دوار  طراحی شده است. در تاکومتر های مکانیکی با افزایش سرعت و تعداد دور بر دقیقه این مقدار مکانیکی تبدیل به الکتریکی می شود. به عنوان نمونه وقتی به شافت یک آرمیچر زائده متصل شود قادر است مقدار سرعت و دور بر دقیقه را اندازه گیری کند.

معمولاً در دورسنج های نوری لیزری از طریق چسباندن یک برچسب منعکس کننده لیزر تابشی از دستگاه تعداد دور بر دقیقه و سرعت را  میتوان اندازه گرفت. دورسنج های یا تاکومتر نوری دیگر که استروبوسکوپ نام دارند مکانیزم خاصی دارند بدین شکل که در استروبوسکوپ با فرکانسهای مختلف یک فلاش را  میتوان تحریک کرد. در واقع  یک فلاشر روشن و خاموش میشود و فلاش میزند.

با توجه به این که چشم ما می تواند فلاش های لحظه تصویر را ببیند به عنوان توضیح وقتی که فرکانس چرخش  با فرکانس فلاش زدن یک فن مساوی شد، تجهیز دوار را ثابت می بیند که بدین شکل اولین فرکانس گردش دستگاه که بیانگر دور بر دقیقه یا rpm است به دست می آید.

انواع تاکو مترها:

۱- دورسنج مکانیکی:

این نوع دورسنج ها با برقراری تماس با جسم کار خود را انجام می دهند، معمولاً در انتهای دستگاه یک برآمدگی دوکی شکل یا اتوانه ای شکل جهت تماس با جسم دوار تعبیه گردیده است که هم زمان با افزایش سرعت و تعداد دور بر دقیقه دستگاه با تبدیل این کمیت مکانیکی به الکتریکی برای مثال اتصال زائده به شافت یک آرمیچر میتواند مقدار سرعت و دور بر دقیقه را اندازه گیری نماید.

۲- دورسنج نوری یا لیزری:

در نمونه های نوری لیزری معمولاً به کمک چسباندن یک برچسب منعکس کننده لیزر تابشی از دستگاه میتوان سرعت و تعداد دور بر دقیقه را اندازه گیری کرد.

در نمونه های دیگر دورسنج نوری که به استروبوسکوپ معروف هستند از مکانیزم جالبی استفاده کرده به این صورت که در ابزار استروبوسکوپ با فرکانس مختلف می توان یک فلاش را تحرک کرد و فلاشری شروع به خاموش و روشن شدن و فلاش زدن می کند. در چشم ما با توجه به این که در فلاشهای لحظه تصویر را به وضوح می بیند در حالتی که فرکانس فلاش زدن دستگاه با فرکانس چرخش برای مثال یک فن برابر شد، جسم دوار را به صورت ثابت و بدون حرکت می بیند که از این روش می توان اولین فرکانس کردش دستگاه که معرف دور بر دقیقه یا rpm است را به دست آورد.  از استربوسکوپ جهت تشخیص عیوب سطح ورق ها و یا سطوحی که عیوب متوالی و با فاصله زمانی مشخص در خط تولید دارند می توان استفاده نمود. 

کاربرد:

۱- جهت اندازه گیری سرعت موتورهای دوار غیر قابل دسترس

۲- فن های متحرک، پمپ ها چرخ دنده و ماشین آلات

۳- خطوط تولید خودرو

۴- دستگاه های پروانه دار

۵- کنترل و اندازه گیری سرعت خطوط طولی نظیر نوار نقاله

۶- جهت تشخیص عیوب سطح ورق ها و یا سطوحی که عیوب متوالی و با فاصله زمانی مشخص در خط تولید دارند میتوان از از استربوسکوپ استفاده نمود.