در این روش از قانون ظروف مرتبط یا ظروف به هم پیوسته استفاده مى شود (قانون توریچِلى). وقتى در یک لوله ى پلاستیکى (شیلنگ شفاف) آب بریزیم، سطح آزاد آب در دو شاخۀ لوله در یک ارتفاع قرار مى گیرد. وسیلۀ ساده اى که در این روش به کار برده مى شود یک لوله یا شیلنگ پلاستیکى شفاف است.
شیلنگ تراز برای تراز یابی دو سطح یا دو نقطه که نسبت بهم دارای پستی و بلندی هستند استفاده می گردد. نحوه استفاده از شیلنگ تراز به این صورت است که در این روش به دو نفر نیاز است. هر طرف شلنگ را یک نفر نگه می دارد. نفر اول در محلی که مبنا است قرار می گیرد و نفر دوم در جایی قرار می گیرد که می خواهیم همان کد ارتفاعی را به دست آوریم.
یکی از ابزارهای تراز کردن، استفاده از شلنگ تراز است. در این روش به دو نفر نیاز است. هر طرف شیلنگ را یک نفر نگه می دارد. نفر اول در محلی که مبنا است قرار می گیرد و نفر دوم در جایی قرار می گیرد که می خواهیم همان کد ارتفاعی را به دست آوریم.
مثال:
فرض کنید در یک ساختمان بتنی، تراز روی بتن فونداسیون با تراز کوچه برابر است. بعد بتن ریزی ستون ها می خواهیم محل قرارگیری کف قالب تیر را مشخص کنیم. برای این کار ابتدا یک ستون را به عنوان ستون مبنا در نظر می گیریم و با خط کش در ارتفاع 1.5 متری آن (این ارتفاع از این نظر انتخاب شد که بدون صندلی به راحتی قابل دسترس است) یک ضربدر می زنیم. حال می خواهیم همین تراز را روی ستون های دیگر پیدا کنیم و علامت بزنیم. برای این کار یک سر شلنگ تراز را روی ستون مبنا قرار داده و سر دیگر شلنگ را شخص دیگر باید با راهنمایی شخص اول آنقدر بالا و پایین بکند تا شخص اول ببیند که تراز آب در روی ستون مبنا به محل ضربدر رسیده است. اینجاست که شخص اول به شخص دوم می گوید بس است و تراز آب در انتهای شلنگ نشان دهنده محل ضربدر روی ستون دومی است. محل این دو ضربدر یک ارتفاع از سطح دریا دارند.
خب با این روش می تونیم روی همه ستون هایمان یک ضربدر بزنیم. حال بسته به ارتفاع سقفمون می تونیم قالب تیر را در ارتفاع مشخصی از محل ضربدر روی ستون ها اجرا کنیم.
از آن جایی که ما در برقکاری ساختمان برای زیبایی کار باید قوطی کلیدها را هم تراز با هم در یک واحد مسکونی نصب کنیم، آشنایی با کار شلنگ تراز برای یک برق کار ساختمان واجب است.
شلنگ تراز یک لوله پلاستیکی شفاف است که از سالهای دور از آن برای پیدا کردن دو نقطه همتراز در ساختمان سازی، نقشه برداری و جاهای دیگر استفاده می شود. با وجود اینکه با پیشرفت علم وسایل راحتتر و سریعتری برای این منظور ساخته شده است، ولی هنوز هم به خاطر قیمت پایین و در دسترس بودن از شلنگ تراز استفاده می شود.
در این وسیله، از یکی از قوانین فیزیک استفاده می شود که می گوید: وقتى در داخل یک شلنگ آب بریزیم، سطح آب در قسمت ابتدا و انتهای لوله در یک ارتفاع قرار مى گیرد. که تصویر زیر این موضوع را به وضوح نشان می دهد.
شیلنگ تراز
رنحوه کار با شلنگ تراز به این صورت است که ابتدا باید داخل آن را پر از آب کنید، بطوری که از هر سمت آن حدوداً بیست سانتی متر خالی باشد. حتماً دقت کنید که هیچ حباب هوایی در داخل شلنگ باقی نماند. زیرا وجود حباب سبب ایجاد خطا در کار با شلنگ تراز خواهد شد.
آنگاه باید یک ارتفاع را با متر روی دیوار مشخص کنید. مثلاً ما در برق ساختمان باید قوطی کلیدهای روشنایی را در ارتفاع ۱۲۰ سانتی متری نصب کنیم. پس با متر در ارتفاع ۱۲۰ سانتی متر یک علامت بگذارید. حال یک سر شلنگ تراز را طوری روی دیوار قرار دهید که سطح آب داخل آن روی علامتی که کشیده اید قرار گیرد.
نحوه کار با شلنگ تراز
آنگاه از همکار خود بخواهید که سر دیگر شلنگ تراز را به جایی که می خواهید قوطی های دیگر را نصب کنید برده و روی دیوار آنجا قرار دهد و آن قدر شلنگ تراز را بالا و پایین ببرد تا سطح آب در هر دو سمت شلنگ تراز ثابت شود. آنگاه نفر اول بایستی دوباره سطح آب را روی علامتی که مشخص کرده بود تنظیم کند (با بالا و پایین بردن شلنگ). زمانی که سطح آب روی علامت قرار گرفت، به همکار خود پیغام بدهید که روی سطح آب در سمت دیگر شلنگ، علامت دیگری رسم کند. این علامت دقیقاً ارتفاعی است که با علامت قبلی در یک خط تراز قرار دارد.
یکی از بزرگترین معایب کار با شلنگ تراز این است که برای کار با آن به دو نفر نیاز است. ولی در کار با تراز های لیزری معمولاً یک نفر هم کافیست. پس پیشنهاد می کنیم که حدوداَ ۴۵۰۰۰۰ تومان هزینه کنید و یک تراز لیزری بخرید، علاوه بر دقت، سرعت کار با تراز های لیزری خیلی بیشتر است. در تصویر زیر نحوه کار با تراز لیزری را مشاهده می کنید. همانطور که می بینید این دستگاه یک خط نوری قرمز رنگ را به صورت افقی یا عمودی منتشر می کند که تمام نقاط روی این خط، با هم، همتراز هستند (البته با درصد خطای بسیار پایین تر از شلنگ تراز)
